پلیاتیلن ترفتالات، که معمولاً با نام PET شناخته میشود، یک رزین پلیمری ترموپلاستیک از خانواده پلیاسترها است. این ماده یکی از پرکاربردترین پلاستیکها در جهان محسوب میشود و به دلیل مقاومت مکانیکی بالا، شفافیت عالی، مقاومت شیمیایی خوب و قابلیت بازیافت پرکاربرد است. PET از طریق پلیمریزاسیون اتیلن گلایکول و اسید ترفتالیك (یا استرهای دیمتیل آنها) تولید میشود و مادهای سبک، بادوام و با پایداری ابعادی ویژه ای است.
PET به راحتی قابل اکستروژن، قالبگیری و ترموفرمینگ است و بنابراین برای طیف گستردهای از کاربردهای صنعتی و مصرفی مناسب است. این ماده همچنین دارای خواص ممانعتی برجسته در برابر نفوذ رطوبت و گازها است و آن را برای بستهبندی مواد غذایی و نوشیدنی ایدهآل میسازد. علاوه بر این، PET به طور کامل قابل بازیافت است و نمونه بازیافتی آن (rPET) نقش مهمی در تولید پایدار ایفا میکند.
خواص کلیدی PET:
• مقاومت مکانیکی و سختی بالا
• شفافیت و درخشندگی سطح عالی
• مقاومت خوب در برابر مواد شیمیایی و ضربه
• جذب کم رطوبت و نفوذپذیری پایین گاز
• مناسب برای تماس با مواد غذایی FDA Approved))
• فرآیندپذیری آسان و قابل بازیافت
گریدهای PET
1. PET برای بستهبندی (Bottle Grade)
• کاربرد: طراحی شده برای تولید بطریها و ظرف نوشیدنیها، آب و روغنهای خوراکی از طریق قالبگیری بادی.
• ویژگیها: شفافیت بالا، خواص ممانعتی عالی، مقاومت مکانیکی خوب و مناسب برای فرآیندهای پرکردن با دمای بالا.
• فرمهای رایج: پریفرمهای شفاف یا رنگی.
2. PET برای نساجی (Fiber Grade / Textile Grade)
• کاربرد: استفاده در الیاف پلیاستر برای نساجی، پوشاک، پارچههای صنعتی و منسوجات بافته نشده.
• ویژگیها: وزن مولکولی بالا، مقاومت کششی عالی و پایداری حرارتی مناسب برای ریسندگی فیبر.
3. PET ورق / فیلم (Sheet / Film Grade)
• کاربرد: برای ترموفرمینگ، اکستروژن و فیلمهای بستهبندی.
• ویژگیها: شفافیت بالا، سختی خوب، سطح صاف و پایداری ابعادی.
4. PET مهندسی (Engineering Grade)
• کاربرد: استفاده در کاربردهای مکانیکی و مهندسی، مانند قطعات خودرو، قطعات الکترونیکی و قطعات دقیق.
• ویژگیها: مقاومت و سختی بالا، مقاومت حرارتی و پایداری ابعادی.
5. PET بازیافتی (rPET)
• کاربرد: PET بازیافتی به دست آمده از ضایعات مصرفی یا صنعتی قابل استفاده برای الیاف، بطریها، ورقها و بستهبندی است.
• ویژگیها: پایدار، مقرونبهصرفه و دوستدار محیط زیست و در عین حال حفظ عملکرد قابل قبول برای اکثر کاربردها.
کاربردهای PET:
1. صنعت بستهبندی:
• بطریها و ظرف نوشیدنیها (آب، نوشابه، آبمیوه، روغن خوراکی)
• سینیهای غذایی، بستهبندی کلَمشل و فیلمهای بستهبندی
• بستهبندی بلیستر و ترموفرمینگ برای کالاهای مصرفی
2. صنعت نساجی:
• الیاف مصنوعی مورد استفاده در پوشاک، مبلمان و پارچههای صنعتی (معروف به الیاف پلیاستر)
3. قطعات الکتریکی و الکترونیکی:
• مواد عایق، قابها و قطعاتی که نیاز به پایداری ابعادی بالا دارند
4. کاربردهای مهندسی:
• قطعات دقیق، قطعات خودرو و قطعات مکانیکی به دلیل دوام و مقاومت بالا
5. چاپ سهبعدی و کاربردهای صنعتی:
• PET و نسخه اصلاح شده آن با گلیکول PETG)) به دلیل فرآیندپذیری آسان و مقاومت بالا، مواد محبوب برای چاپ سهبعدی هستند
6. پایداری و بازیافت:
• PET بازیافتی (rPET) به طور گسترده در تولید الیاف، بطریهای جدید، ورقها و مواد بستهبندی استفاده میشود که باعث کاهش اثرات تخریب زیستمحیطی و توسعه اقتصاد چرخهای میشود.
PET یک پلیمر چندکاربردی، بادوام و سازگار با محیط زیست است. دامنه گسترده کاربردهای این پلیمر، از بستهبندی نوشیدنی ها تا الیاف نساجی، PET را به مادهای کلیدی در بازارهای صنعتی و مصرفی تبدیل کرده است. با قابلیت بازیافت و بهرهوری بالا، PET نقش اساسی در روش های تولید مدرن و طراحی محصولات پایدار ایفا میکند.