در صنایع شیمیایی با اضافه کردن ترکیبات پلیمری با مستربچ، محصولات جدیدی تولید می‌شود. درواقع با اضافه کردن مستربچ به پلیمرها محصولات جدیدی تولید می شود به این دلیل که مستربچ خواص پلیمرها را تغییر می‌دهد. مستربچ از موادی همچون پایه پلیمری، افزودنی، مواد شیمیایی و ترکیبات سازگار تشکیل‌شده است. اما اینکه چگونه یک مستربچ مناسب را برای کاربردهای خاص انتخاب کنیم موضوعی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
مزیت‌های استفاده از مستربچ در صنایع
استفاده از مستربچ در صنایع مزیت‌های زیادی را به همراه دارد. درواقع با استفاده از مستربچ می‌توان به‌طور قابل‌توجهی در انرژی، هزینه‌ها و نیروی کار صرفه‌جویی کرد. از مزیت‌های دیگر مستربچ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در هزینه‌های جاری در صنایع صرفه‌جویی می‌شود.
- شرایط ذوب ترکیبات پلیمری در جریان تولید محصول بهبود می‌یابد.
- در ترکیب با پلیمرها سازگاری دارد.
- به‌راحتی قابل جابه‌جا شدن است و حمل راحتی دارد.
- در پاک‌سازی محیط کار هزینه اضافی ایجاد نمی‌کند.
- در محصول تولیدشده رنگ را به‌صورت یکدست و یکنواخت پخش می‌کند.
انواع مستربچ های استفاده‌شده در صنایع که کاربرد خاصی دارند
برخی از مستربچ‌ها در صنایع کاربرد خاصی دارند که عبارت‌اند از:
مستربچ رنگی
مستربچ رنگی در تولید قطعات پلاستیکی و پلیمر و همچنین پلاستیک به‌عنوان یک ماده اولیه رنگی مورداستفاده قرار می‌گیرد. استفاده از مستربچ رنگی موجب ایجاد رنگ مناسب در تولیدات می‌شود و از طرفی بر خاصیت فیزیکی و کیفیت محصول نیز تأثیر زیادی دارد. مستربچ رنگی از سه بخش رنگ‌دانه، پایدارکننده و پایه پلیمری تشکیل‌شده است که در تولید محصولات پلاستیکی رنگ‌های متنوعی را ایجاد می‌کند.
مستربچ سفید
از مستربچ سفید به‌عنوان یک ماده اولیه در تولید بطری و لیوان یک‌بارمصرف استفاده می‌شود.
مستربچ مشکی
از مستربچ رنگ مشکی در تولید قطعات تزریقی در صنعت یا تولید لوله‌ها و اتصالات و همچنین لوازم‌خانگی استفاده می‌شود.
مستربچ افزودنی
مستربچ افزودنی شامل موارد زیر است:
مستربچ های لیزکننده
از مستربچ لیز کننده باهدف ایجاد لغزندگی و همچنین کاهش چسبندگی در بین ورقه‌ها و قطعات تولیدشده استفاده می‌شود.
نمونه‌های رنگی مستربچ
از نمونه‌های رنگی مستربچ در تولید قطعات رنگی پلاستیک استفاده می‌شود.
مستربچ ضد الکتریسیته
استفاده از مستربچ ضد الکتریسیته در تولید محصولات در صنایع موجب ایجاد الکتریسیته ساکن و همچنین جذب گردوغبار بر سطح محصولات می‌شود.
مستربچ آنتی بلاک
برای کاهش دادن چسبندگی فیلم‌های تولیدشده از مستربچ آنتی بلاک استفاده می‌شود.
مستربچ کمک فرایند
از مستربچ کمک فرایند در ایجاد محصولات جدید و همچنین بهبود فرآیند پلیمری استفاده می‌شود.
آنتی uv
استفاده از این ماده در تولید محصولات پلاستیکی موجب عدم‌تغییر رنگ محصولات در تابش مستقیم نور خورشید می‌شود.
مستربچ ضد مه گرفتگی یا بخار
استفاده از مستربچ ضد مه گرفتگی یا بخار از ایجاد بخار در لایه داخلی بسته‌بندی مواد غذایی و همچنین پوشش‌های گلخانه‌ای جلوگیری می‌کند.
مستربچ شفاف کننده
با اضافه کردن این ماده در تولید محصولات پلاستیکی، محصولات شفاف‌تر خواهد شد و کدری آن‌ها نیز کمتر می‌شود.
مستربچ تمیزکننده
مستربچ تمیزکننده نقش بسزایی در تمیز کردن ضایعات رنگی بر روی دستگاه دارد.
مستربچ آنتی‌اکسیدان
استفاده از مستربچ آنتی‌اکسیدان موجب پایدار کردن پلیمرها در برابر عوامل تخریبی یا اکسایشی می‌شود.
نمونه‌های ضد حریق طوسی‌رنگ
با اضافه کردن این نمونه از مستربچ، ترکیبات پلیمری در برابر آتش مقاوم و پایدار خواهند ماند.
عوامل مؤثر در قیمت مستربچ کدم‌اند؟
عوامل زیادی هستند که قیمت مستربچ را تحت تأثیر قرار می‌دهند. عواملی همچون روش تهیه و تولید، مواد اولیه و روش بسته‌بندی ازجمله موارد مهمی هستند که بر قیمت نهایی مستربچ تأثیر زیادی دارند. از طرفی شرکت تولیدکننده و همچنین کیفیت محصولات نیز دیگر عواملی هستند که در قیمت مستربچ بسیار مؤثر هستند.
انتخاب مستربچ مناسب
با توجه به انواع مستربچ‌ها می‌توان بیان کرد که این مواد به‌عنوان یک ابزار همه‌کاره در اصلاح خواص مواد پلاستیکی به کار می‌رود. از مزیت‌های مهم مستربچ می‌توان به مزیت‌های زیست‌محیطی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها اشاره کرد. بنابراین انتخاب یک مستربچ مناسب برای یک کاربرد خاص درواقع توجه کردن به مواد پلاستیکی، خواص و الزامات مصرف نهایی است. از طرفی به سازگاری مستربچ با مواد پلاستیکی اطمینان حاصل کنید و برای انتخاب مستربچ مناسب برای کاربرد خاص می‌توان از کارشناسان و تولیدکنندگان مستربچ اطلاعات لازم را در مورد نوع و فرمولاسیون مستربچ کسب کنید.
نحوه تولید مستربچ به چه صورت است؟
برای تولید مستربچ در صنایع از دستگاه مخصوصی به نام اکسترودر استفاده می شود. این دستگاه نقش مهمی در شکل دادن پلیمرها دارد به‌عنوان مقرون‌به‌صرفه ترین دستگاه در صنایع استفاده می‌شود.
در ابتدا مواد اولیه پلیمری وارد دستگاه می‌شود و پس‌ازاینکه کاملاً ذوب شد به قسمت قالب‌دهی دستگاه وارد می‌شود. در این قسمت به شکل رشته‌های پلیمری خارج و وارد تانک آب می‌شود. بعد از خنک شدن مواد و همچنین خشک شدن دستگاه مواد وارد قسمت خردکن دستگاه می‌شود و در آنجا به شکل دانه‌های مشخص خرد می‌شوند. البته در فرآیند تولید مستربچ باید به درصد مواد افزودنی و غلظت آن توجه ویژه‌ای داشته باشید و طوری مواد را انتخاب و میزان آن را تنظیم کنید که درنهایت محصولات باکیفیتی تولید شود.
آیا امکان استفاده از مستربچ به‌صورت مستقیم در تولید محصولات هست؟
دلایلی وجود دارد که در پی آن نباید مستربچ را به‌طور مستقیم به محصولات اضافه کرد. در ادامه این دلایل را بیان خواهیم کرد:
افزودنی‌ها در محصول نهایی به‌درستی پخش نمی‌شوند
با تزریق مستقیم مستربچ به محصولات با عدم پخش مواد افزودنی در تولیدات مواجه خواهیم شد که از طرفی کیفیت محصولات نیز کاهش می‌یابد.
برهم خوردن واکنش‌های شیمیایی
واکنش‌های شیمیایی در فرآیند تولید محصولات و افزودن مستربچ ایجاد می‌شود. بنابراین اگر مستربچ به‌طور مستقیم اضافه شود موجب برهم خوردن واکنش‌های شیمیایی می‌شود.
آلودگی محیطی ایجاد می‌شود
با اضافه کردن مستربچ به‌صورت مستقیم به محصولات، در فضای کارگاهی و محیط اطراف آلودگی‌های زیادی ایجاد می‌شود.
میزان مصرف مستربچ بستگی به چه عواملی دارد؟
میزان استفاده از مستربچ ها بستگی به غلظت افزودنی‌های درون پایه ترموپلاستیک و کاربرد نهایی توسط تولیدکننده به مصرف‌کننده دارد. البته میزان مصرف مستربچ در تولید محصولات پلاستیکی با توجه به نیاز مشتری نیز می‌تواند تغییر کند. البته مهم‌ترین عامل در میزان مصرف مستربچ به بحث اقتصادی و کیفیت آن وابسته است.
سخن پایانی
مستربچ به‌عنوان یک ماده افزودنی در تولید محصولات پلاستیکی به‌صورت جامد یا مایع است که حاوی غلظت بالایی از افزودنی‌ها، پرکننده‌ها و رنگ‌دانه‌ها است. از مستربچ برای اصلاح و رنگ کردن مواد پلاستیکی اضافه می‌شود و به‌عنوان یک راه‌حل مقرون‌به‌صرفه برای بهبود خواص محصولات پلاستیکی به‌حساب می‌آید.
